Verslag Cuba reis

Dinsdag 27 januari 2015.
Gisteren geland , geld gewisseld en met een taxi ( 30 pesos) naar het hotel Mariposa. Helaas konden we geen hotel vanuit Nederland meer boeken dat dicht bij de oude binnenstad lag. In het restaurant gegeten (keuze kip of beef) en vroeg naar bed. We waren moe en er is een tijdsverschil van 6 uur (het was dus half 3 's nachts).

Havanna-stad
De volgende dag vroeg op, ontbijten (omelet met ham en kaas) en met een taxi (25 pesos) naar de binnenstad. Er rijden hier volop oude auto's, voornamelijk veel amerikaanse auto's uit de jaren 50. Onze taxi was een Russische auto die een beetje op een karige Lada leek. In de oude binnenstad was de internationale beren expositie, die we vorig jaar ook gezien hadden in Zwitserland. We hebben eerst een rondtocht met koets gedaan, zodat we een mooi overzicht hadden van de binnenstad. Daarna hebben we de burcht bezocht. In deze burcht liggen o.a. de schatten die ze hebben opgedoken van gezonken (spaanse) schepen. In 300 jaar tijd werd veel wat de Spanjaarden uit Zuid-Amerika roofden aan edele metalen via Cuba afgevoerd naar Spanje. Er ging een schip per maand en in de 300 jaar tijd zijn er zo'n 3000 schepen vergaan of naar de bodem geschoten. Een enthousiaste bewaakster bij het museum vertelde ons vele details. Op de Plaza des Armas de mooie gebouwen bekeken, daarna de Obisbo afgelopen richting het capitool (kopie van die in Washington, alleen een meter hoger!). Twee prachtige oude apotheken bekeken (kasten vol met prachtige potten). Overal rijden prachtige oude auto's, vooral Amerikaanse Chevrolets en Fords, alhoewel we ook een Europese Ford Granada statio zagen rijden! Het parlementsgebouw wordt gerestaureeerd en is niet toegankelijk. Er zat het ministerie van wetenschap, maar na de restauratie wordt het weer het parlements gebouw. Vijf verschillende spies als lunch gehad in een bierbrouwerijrestaurant. Er gingen meters bier van de tap naar de tafels. We hebben verschillende markten (allen met hun specifieke focus) en het oude automuseum bekeken. Een tweetal kerken en katherdraal ingeweest. Toen op zoek naar een huurauto. Pas de derde had een tweetal auto's beschikbaar. Met een Oldsmobile taxi uit 1954 naar een verhuurbedrijf aan de Malecon gereden. De motor is vervangen door een diesel. De bekleding zag er nieuw uit en de buitenkant zat prima in de lak. De huurauto is een Kia geworden. Door goede navigatie van Majohrie konden we het hotel terugvinden. Om 6 uur wordt het snel donker en we willen niet in het donker rijden. Gelukkig waren we op tijd bij het hotel. Helaas vonden we geen restaurant in de buurt, dus hebben we maar weer in het hotel gegegeten. Voor 15 pesos 2 maaltijden, ieder 2 drankjes en een fles water.

Woensdag 28 januari Havaan La Lisa – Santa Clara
Om 8 uur reden we weg. Het was een probleem om de goede weg te vinden want de bewegwijzering is summier. Na een paar keer verkeerd rijden en zelfs bij het vliegveld omgekeerd, vonden we uiteindelijk de rondweg en kwamen we op de A1 in goede richtng. Het is 270 km. naar Santa Clara. De A1 is een snelweg met 2x 4 banen die over gaat in 2 x 3 banen. We hebben de weg bijna alleen voor ons zelf. Af en toe een vrachtwagen, bus en een enkele personenauto. Het land is glooiend en de palmbomen talrijk. We zien suikerrietplantages en -fabrieken. Koeien en paarden in de wei en in de berm en af en toe een caballero te paard. Fietsers en paardenkarren rijden op de snelweg. Ook staan er verkopers met uienstrengen en koek op de weg. Het is goed oppassen. Je mag ook rustig stoppen langs de kant, geen probleem. Bij Australia gaan we de snelweg af en nemen een kijkje bij een krokodillenfarm. Hier worden krokodillen gefokt om ze van uitsterven te behoeden. De 1-2 jarigen zijn talrijk in bassins en zijn nog klein. 3-4 jarigen al een stuk groter. Minder talrijk zijn de 6 jarigen en ouder. De oudsten zijn ca. 40 jaar en dat zijn er een paar. We mogen een 3 jarig krokodilletje vasthouden (tegen betaling natuurlijk). Een touw is om zijn bek gebonden zodat het niet bijten kan en het wordt vastgelegd als we verder gaan. We drinken een koffie bij de bar en krijgen een stenen krokodil als presentje. En dat voor 3 pesos! Er is een winkeltje waar opgezzette kroks staan en waar dieren geprepareed worden.
We gaan naar de overkant van de straat waar we (na lang wachten) met een boot via een kanaal naar het meer van de schat varen. In dit 16 km2 grote Laguna de Tesoro ligt het dorp Guama (staat op de 1 pesos munt), een vakantiedorp bestaande uit 18 hutten op een aantal eilandjes. Ze staan op palen en zijn opgetrokken van palmhout en palmbladerendak en zijn met bruggen verbonden. Guama was een Tainokrijger die zich lang tegen de Spanjaarden verzette en in 1533 is gedood.
Het laatste stuk naar Santa Clara was wat saai. Een politiecontrole naar de autopapieren en Hans zijn rijbewijs gaf wat afleiding. De agent wou Hans zijn beroep weten en maakte van manager medicinaro of zoiets. En ik manager de casa. Vooruit. In Santa Clara reden we langs het enorme monument van Ernesto Che Guevara. Een fietser wilde ons perse naar de binnenstad begeleiden en bracht ons naar een mooie casa. Deze privehuizen worden goed onderhouden om toeristen te trekken. Deze is prachtig. We hebben een grote kamer met een mooie tegelvloer. Ze zullen een oogje op de auto houden vanacht, zeggen ze. We zijn naar de binnenstad gelopen en na een rondje op Plaza Vidal naar het Tren Blindadomonument ter herinnering aan de aanslag die de trein met mannen en munitie van Baptista liet ontsporen en daarna is opgeblazen. Er is zowaar een promenade van een straat gemaakt. Daar wat gedronken. Daarna bij een pizzarestaurant gegeten.

Donderdag 29 januari Santa Clara - Camaguey
Om 7 uur zaten we aan een heerlijk ontbijt: warme broodjes en boterhammen, kaas, ham, plakken ananas en stukjes papaja, thee en 2 vruchtensappen en een plakje cake. De bananen hebben we voor onderweg meegenomen. Die konden er niet meer in na zoveel lekkers.
Bij het afrekenen vroegen ze Hans of we al een casa voor de avond hadden. Er werd gebeld naar kennissen in Camaguey. Zo gaat dat. We rijden makkelijk Sant Clara uit, maar bij de splitsing naar Sancti Spiritus is het niet duidelijk en rijden we verkeerd. Keren door de middenberm is geen probleem en zo zijn we op de goede weg. Het is weer heerlijk weer. Af en toe een wolkje en een stevige bries. De zon is aardig sterk. De snelweg gaat over in 3 banen waarbij de middenbaan gebruikt wordt om in te halen. Het verkeer is rustig en we schieten goed op, wel is de wegkwaliteit slechter als gisteren. De omgeving is bergachtig: 400 meter tot 600 meter hoogte. Het is een rijk gebied met bananenbomen, sinasappelbomen, suikerriet en veel koeien. Hier en daar zien we suikerfabrieken met hoge schoorstenen want er wordt al geoogst. We draaien de provinciale weg naar Sancti Spiritus op en halen paardenkarren en fietsers in. Sancti Spiritus heeft een oud koloniaal centrum, niet groot en goed even door te wandelen. Er ligt een terracotta boogbrug over de Yayabo-rivier die uniek is in Cuba en een nationaal monument is. We drinken een koffie in de bar bij de brug. De koloniale huizen zijn gedeeltelijk gerestaureerd en zijn kleurrijk geschilderd. De blauwe kerk: Parroquial Mayor del Espiritu Santo is open en we nemen even een kijkje. Via een winkelpromenade komen we weer bij de auto die we voor Hotel Perla de Cuba aan het park Serafin Sanchez geparkeerd hadden. Toen we het park in liepen was een oud baasje zo aardig om te vertellen wat de naam van het park was want we wisten niet precies waar we waren. De mensen zijn bereidwillig om te helpen en erg vriendelijk. Ook in het verkeer wordt er niet agressief gereden. Wel overal tussen kruipen en aandringen, maar ook de ruimte laten als het moet. Er rijden veel oldtimers maar ook genoeg moderne auto's. Veel auto's hebben de verlichting kapot en sommige rammelen zowat uit elkaar, maar het rijdt.
We lunchen bij een idyllisch restaurant langs de weg. Jammer genoeg komen er vlak na ons bussen hun passagiers droppen en wordt de bediening een beetje panisch. Als we Camaguuey in rijden staat er een fietser die naar ons roept en een papier met Johan en Marjan gauw op houdt. Hans dacht dat het niet voor ons was, maar de fietser komt achter ons aan. Toch maar gestopt. Hij stond ons op te wachten! Wat blijkt: de casa waar we heen zouden had een broer gebeld omdat ze vol waren en we moesten nu naar de broer. Prima casa met een heerlijke kamer. Een smalle trap leidt naar onze kamer en de kamer van een Belg. Dan een nog smallere trap en we zijn op het dakterras met mooi uitzicht over de plaats. De kerktorens zijn te herkennen. We besluiten even op het dakterras te ontspannen met een boek. De eigenaresse is de was aan het doen en hangt de lakens te drogen. De Belg Theo komt erbij zitten. Hij is alleen aan het reizen. Een maand geleden in Florida hoorde hij dat Obama het handelsembargo met Cuba wil versoepelen en dus besloot Theo om niet te wachten. Hij gaat met het openbaar vervoer het eiland over. Hij had nog een tip voor ons om naar een slavenplantage te gaan. Ook heeft hij een leuk adres in Santiago. Hij was de eerste klant en zeer tevreden. Het adres gekregen en de sleutel die hij vergeten is in te leveren. Of wij die brengen willen.
We zijn het centrum ingegaan en ook hier staan de nodige panden op de Werelderfgoedlijst. We worden nogal eens aangesproken en vaak raden ze het goed dat we uit Nederland komen en zijn ze er geweest of hebben er familie wonen. Bij het laatste plein dat we bezoeken staan podiums opgesteld en geluidsinstallaties. Op een podium is een meisjesorkest aan het repeteren. Ze hebben bamboe instrumenten die door te schudden klank geven. Ze hebben er een paar op schoot om verschillende klanken te maken. We besluiten daar bij een mooi restaurant op het terras te eten. Er komt nog een klarinetorkest en dan wordt alles afgedekt. Waarschijnlijk zal er morgen opgetreden worden. We hebben al een voorproefje gehad. Morgen zijn we in Santiago de Cuba. Op de terugweg keken we in het boek of we goed liepen toen een dametje ons aansprak. Ze vertelde iets over het gebouw waar we stonden. Ze raadde dat we uit Nederland komen en vroeg of we een email aan een vriendin in Nederland willen sturen als we thuis zijn. Er zijn internet-cafés, maar zij zei dat ze moeilijk kon internetten. Ze heeft het adres en boodschap op een papiertje geschreven. Thuis direct mailen naar Ineke voor gebruikte kleding. Op verre reizen heb je de mooiste ontmoetingen.
Boven op het dakterras verslagje geschreven met een heerlijk glas water en Hans een glas rum.

Vrijdag 30 januari Camaguey – Santiago de Cuba
Er stond weer een heerlijk ontbijt te wachten. Zelfs een omelet werd gebakken. En zwarte thee, volgens ons Cuba-boek niet te krijgen op Cuba. We reden om 8 uur weg en kwamen in de doolhof van eenrichtings-straten verkeerd uit. We kwamen bij het vliegveld en wisten dat we te ver noordelijk gingen. Keren en een klein stukje terug om de rondweg terug te vinden. Daarna geen navigatieproblemen meer. De weg is op sommige plaatsen slecht en er werd gaten met vloeibaar teer gevuld. Helaas zit de (witte!) auto nu onder teersputters. Het landschap wordt weer heuvelachtig en is rijk aan landbouw. We zien een tabaksveld waar de bladeren geplukt en op rekken te drogen worden gehangen. In Bayamo maken we een stop. We rijden ons vast bij een prachtig hek waar een mannetje ons een parkeerplaats geeft en een oogje op de auto zal houden. Dat is gebruikelijk op Cuba. Afgelopen nacht heeft ook iemand op de auto/ auto's in de straat gepast en nu in Santiago is er een stoere kerel die er meteen is als we nog iets uit de auto willen pakken.
Bayamo was een opstandige plaats. Om te voorkomen dat de Spanjaarden de stad in handen zouden krijgen hebben de bewoners de stad in brand gestoken. Het nationale volkslied is daarna als eerbetoon de Bayameuse geworden. Op het plein staat een gedenkteken met de tekst en de muziek. Een oud tandeloos mannetje legt het nog een uit en begint het eerste couplet te zingen. Als we even op een bankje zitten komt hij een Beatles-liedje zingen. We lopen een promenade op en neer en eten een broodje ham in een eettentje. We zien een bibliotheek. Zo te zien hebben ze een vergelijkbaar systeem als bij ons als het om onderwerp-boeken gaat (religie, politiek, biologie hebben specifieke nummering). De rugetiketten zijn in een mooi handschrift geschreven. Het is warm geworden. De zon brand er goed op los. Nog 110 km. Naar Santiago. We kiezen om de provinciale weg door de bergen te nemen. Duidelijk is het niet of we de goede hebben, maar na vele kilometers is er eindelijk een plaatsje dat op de kaart staat. In het dal zien we een grote basiliek en een enorm ziekenhuis (licht groen geverft). Er staan stalletjes langs de kant met bloemstukken. Iemand met een fluitje wil ons een straat in sturen. Wij willen dat natuurlijk niet. Je weet nooit wat de bedoeling is. De man vraagt of we naar de basiliek of Santiago willen. Niet naar de basiliek en we mogen rechtdoor. Iets verder zien we een bordje met El Cobre, de verwijzing naar de Basilica del Cobre en besluiten we om toch een kijkje te nemen. Weer veel bloemenventers en kaarsen aanbieders. Bij het parkeren komt weer een mannetje met een oogje voor onze auto. In de basiliek staat een zwarte madonna met kostbaar geel gewaad, diamanten, robijnenen smaragden in haar kroon met een gouden halo en een kruis met diamanten en amethisten in haar hand. Veel Cubanen komen om haar te aanbidden. Ze zou wonderen verricht hebben. Een slechtziende bedelaar is wonderbaarlijk beter als we weer buiten komen. Ze staat in een klimaatkast en wordt eens per jaar in processie door de stad gedragen.
Dan begint de zoektocht naar de casa die Theo ons aangeraden heeft. Door het eenrichtingsverkeer en het ontbreken van straatnaambordjes is het een helse toer de juist plek te vinden. Gelukkig zijn Clara en haar dochter Yunea thuis en hebben ze nog geen gasten. De sleutel wordt met veel hilariteit in ontvangst genomen/ en weer aan ons gegeven, er is maar 1 kamer! Het is het smalste huis in de straat en via een smalle trap komen we op het dakterras waar achteraan een kamer gebouwd is. We gaan lekker op de schommelstoelen bijkomen en dan barst de regen los. In de straat is een restaurant. We lopen de straat helemaal uit maar zien het restaurant niet. Blijkt het in hetzelfde blok op de andere hoek te zitten. Het is een casa met op de binnenplaats het restaurant. We lopen door het huis waar 4 generaties wonen. Oma van 83, moeder die het bedrijf runt, haar dochter en zoon met partners en kleinkinderen. Ook zijn er 2 gastenkamers. Er is gereserveerd door een groep Engelsen en ze zetten een tafeltje op een zijplaatsje voor ons. Stoelen uit de eigen kamers gehaald om ons toch te bedienen. Het eten is voortreffelijk. De eigenaresse vertelt aan de groep hoe ze in 1998 begonnen is en ze heeft net via email te horen gekregen dat ze een (Aziatische) prijs met het restaurant gewonnen hebben. We hebben echt heerlijk gegeten. Weer terug op ons terras de plannen voor de komende dagen bekijken. Hopelijk slapen we vanacht beter en is er minder herrie als in Camaguey.

Zaterdag 31 januari 2015 Santiago - Baracoa - Santiago
Om 7 uur staat ons ontbijt buiten op het dakterras te wachten. De temperatuur is al heerlijk en een stralend blauwe lucht. Na de parkeerwachter betaald te hebben proberen we de stad uit te komen. Uiteindelijk rijden we richting Bacarona in plaats van Baracoa en bij het terugrijden zien we de goede borden. De weg slingert door een prachtige tropische omgeving. We zien een waterstraal uit de berg waar de was gedaan wordt, net als in Columbia. Er is naar Guantanamo 40 km snelweg aangelegd. Maar pas op: overstekers, voetgangers, ossenwagens in de berm, fietsers, gaucho's en tractoren maken allemaal gebruik van de weg. Gelukkig is het niet druk. Guantanamo is bekend van de Amerikaanse basis die aan de ingang van de baai ligt en van het liedje Guantanamera: het meisje van Guantanamo dat de schrijver een blauwtje liet lopen. Na Guantanamo-stad rijden we langs de baai en staan er waarschuwingsborden vanwege militaire activiteiten. We komen langs 3 politieposten waarbij 1 ons vroeg waar we heen gaan. Geen papierencontrole. We komen bij de kust waar een helder blauw water golft. Er zijn een paar strandjes en verder een iets hogere kust. Met aan de andere kant van de weg bergachtig gebied. Dan begint de mooie klim over de bergen naar Baracoa. Deze plaats was alleen vanaf het water te bereiken totdat de weg door de bergen werd aangelegd. Overal staan mensen met bananen (rode en gele) mandarijnen, zakjes koffie, cacao en zelfs de huisjes van zeldzame (Polymita) slakken die alleen in het gebied bij Baracoa voorkomt. Ze zijn prachtig geel, groen en zwart gestreept. Volgens ons boekje mag je ze niet bezitten, dus alleen gekeken. Rode bananen gekocht bij een uitkijkpunt en verder over de berg. We zien zelfs naaldbomen en varens op het laatste stuk. Daarna weer door langgerekte bebouwing naar de zee waar veel gebouwen nog niet hersteld zijn na de orkaan van 2008. 7 meter hoge golven hadden over het plaatsje geslagen. Bij een goedogend restaurantje gestopt. Rechts staat een parkeerverbodsbord, dus links parkeren? Nee dus: rechts is toegestaan. Hans bestelde zeedieren-mix en kreeg 2 spiesen met stukken van allerlei zeedieren. Ik hield het maar bij kip. Het zijn weer 1-richting straatjes en het lukt niet om de weg naar het hoger gelegen voormalig fort te vinden voor een mooi uitzicht. Om half 3 de terugreis begonnen. Bij een strandje even pootje baden. Het water heeft een redelijke temperatuur. Dan gauw verder zodat we niet in het donker hoeven te zoeken. Helaas de laatste 30 km. toch in het donker.

Zondag 1 februari 2015 Santiago
Vandaag een bijkom-dag. Om 8 uur ontbijt. Dan een wasje en wat opruimen. Boek lezen op het dakterras. Yunea bracht zelfs koffie! Aardige mensen. Om 11 uur op het gemak naar het centrum gewandeld. Veel gebouwen zijn (zwaar) beschadigd. Sommigen zien er prachtig uit en zijn vaak casa privada. Er wordt overal opgeknapt, zelfs op zondag. We liepen over de Plaza de Marte en werden weer als Nederlanders herkent. Vanavond is er liveoptreden op het plein, nu in een café. We lopen de promenade in waar veel Cubanen flaneren en stalletjes etenswaar aanbieden. Op de Plaza Serrano wordt domino en schaak gespeeld in de schaduw. De zon is behoorlijk sterk, en het is nog maar winter. Plaza Cespedes is een lust voor het oog met de mooi opgeknapte gebouwen. De kerk, het gemeentehuis en hotel Casa Granda, waar we later wat gaan drinken. De casa de Diego Velazquez is een plaatje en zeker van binnen. Het is gebouwd: 1516 - 1530 en is het oudste huis van Cuba. Een kijkje van het balkon van Velazquez bevestigd dat de stad een samenraapsel is van aan en op elkaar gebouwde huisjes met hier en daar een binnentuin. Na een drankje bij het hotel lopen we naar “bekende” trap van Padre Pico. Hier lopen we de wijk door naar de waterkant. Er is een mooie boulevard aangelegd, maar rondom ziet alles er verwaarloosd uit. Jammer. Het trein station iets verderop is van een simpele bouw. Daarna weer naar boven naar Plaza Cespedes. Onderweg voor de 4e keer geprobeerd op geld te pinnen met de Visa-kaart. En deze keer lukt het, 3x over 150 pesos (€145)! We kunnen morgen meteen weg en hoeven niet de stad weer in. Het rum-museum is natuurlijk dicht en we slenteren naar het hotel terug. Santiago is geen vlakke stad. Het is af en toe flink omhoog. Maar met deze hitte (30 C.) langzaam aan. Weer lekker relaxen met de banaantjes op het dakterras. Vanavond zijn we bij Restaurant Aurora gaan eten. Het was weer heerlijk. Deze keer geen groep Engelsen.

Maandag 2 februari Santiago – Camaguey
Om kwart over 6 werd ons ontbijt al neergezet, we hadden 7 uur gezegd. Taalprobleempje. Alles gepakt en afscheid genomen van Clara en Yunea. Hans heeft meer gegeven dan ze vroegen: 25 pesos per nacht. De autobewaker 5 pesos voor 2 nachten oppassen. De man was dankbaar en hielp met de koffers en het wegrijden. We gaan langs de westelijke zuidkust rijden. Het is een mooie kustweg die nieuw geasfalteerd is. Het water golft behoorlijk en is intens blauw. Er zijn nauwelijks stranden en omdat we Bayamo of Camaguey willen bereiken rijden we door. Gelukkig maar, want de weg wordt erg slecht. We komen bij een brug waar een verboden in te rijden-bord staat?!? De brug blijkt in het midden ingezakt! Een mannetje geeft aan dat zelfs grotere wagens erover rijden en dus rijden we langs de linkerkant erover. Een stuk verder is er weer een brug ingezakt, deze keer durven we het niet aan erover te rijden. Er is een omleiding over gravel en door de bosjes, de rivierbedding is gelukkig droog. De auto zwoegt steil omhoog en we komen achter de 2e ingezakte brug weer op de weg. Bij de kust zijn stukken weg weggeslagen. Soms hebben we echt een autobreedte aan weg met een afbrokkeling aan de zeekant. En dan is de weg echt weg en gaat het over kiezels en stenen. Hans houdt de vaart erin om niet vast te komen. Stenen slaan tegen de onderkant. We komen er uiteindelijk goed door. O ja, de natuur is prachtig. Het Sierra Maestro gebergte aan onze rechterhand en de golvende zee links. Veel dieren op de weg en in de bermen. Geiten met jongen, koeien, paarden, honden, varkens en kippen. Het is zwaar rijden. Als we weer een goed stuk weg hebben blijken we aan het eind van de kustweg te zijn gekomen en staat er een mooi hotel, Tijd voor een drankje. We mogen koffie uit de ontbijtzaal halen, en een tweede, en hoeven niets te betalen. De mensen zijn vriendelijk en willen wel een praatje maken. De weg is door orkaan Dennis beschadigd: 10 jaar geleden, de weg is sinds die tijd dus in erbarmelijke staat. “This is Cuba, man” zegt de ober. Het kleine beetje opknapwerk dat we zien schiet niet op op die afstand. De weg is verder in veel betere doen, maar het blijft opletten. In Manzanilla gestopt om het muziekkoepeltje (monument voor Celia Sanchez een verzetsstrijdster) te zien en te lunchen. Het restaurant waar we belanden is van 12 tot 2 open en koel door de airco. Buiten is het weer snikheet: 30 C. We eten kip en zouden met de andere (binnenlandse) pesos moeten betalen, maar die hebben we niet. We rijden flink door. Een gier komt bijna naar binnen gevlogen en staat mooi op de foto. Veel akkerbouw en suikerriet. Diverse suikerfabrieken. Bij 1 staan de auto's met de oogst te wachten om gelost te worden. Als een van de weinige suikerfabrieken, braakt de schoorsteen veel zwarte rook uit.
Camaguey binnenrijden gaat goed. We weten waar we zijn moeten en vinden de Generaal Gomez-straat gemakkelijk. Hans ziet de casa-eigenaar staat met mensen praten en hij herkent ons direct. Hij heeft plaats. We krijgen dezelfde kamer. Ze hebben ondertussen meer gasten gehad blijkt uit de gastenregistratie. Onze gegevens worden van eerst overgenomen. Handtekening, klaar.
We gaan naar de Calle Maceo op de hoek eten in een mooi hotel-restaurant. Het eten is prima, de bediening te suf voor woorden. Op het dakterras verslag geschreven. We zijn beiden moe van de warmte en lange rit. Morgen weer op tijd op voor de rit naar Trinidad.

Dinsdag 3 februari- Camaguey – Trinidad
Het was weer een onrustig nachtje in Camaguey. Om 7 uur ontbijt. Een Frans stel komt aanschuiven. Zij gaan naar Cabo Coyo.
We rijden makkelijk Camaguey uit en rijden vlot richting Trinidad. In de Valle de los Ingenios staat een toren op de Manaca Iznaga. De suikerrietplantage van Alejo Iznaga. Hij wou zijn broer in 1830 laten zien wie de baas in de vallei was en bouwde een toren van 7 verdiepingen. Hij kon zijn slaven goed in de gaten laten houden vanaf de toren en de bel luidde als de werkdag begon en eindigde. Een steile houten trap voert naar de bovenverdieping vanwaar een mooi uitzicht rondom. In de planterswoning is nu een restaurant. Terwijl we daar aten speelde een bandje. De temperatuur is flink opgelopen. We besluiten om niet in Trinidad maar aan de kust een hotel te zoeken met zwembad. We rijden eerst verkeerd, net als 2 andere auto's. We komen bij een resort. All inclusive. Dus alle drank en al het eten. Als we een rondje over het terrein lopen zit een stel van 1 van de andere auto's op een terrasje:. Ze spreken ons in het Nederlands aan. Ali en Rein uit Emmen. We hebben een tijdje met hun ervaringen zitten delen. Dan de badkleding aan en in zee gezwommen. Met de GoPro visjes gefilmd onder water. Als we onze voeten bewogen door het zand kwamen ze daar op af. Nog even een rondje in het koudere zwembad. Ali en Rein liggen daar op strandstoelen. Het klikt lekker en ook het avondeten met hen doorgebracht. Daarna in de lobby nog een glaasje met veel verhalen. De wind is opgestoken en het is bewolkt geraakt. Maar gelukkig nog droog. We slapen met het raam open. De temperatuur is prima. Morgen Trinidad in.

Woensdag 4 februari Trinidad
De ontbijtzaal zat al vol om half acht. Als we binnen mogen zien we Ali en Rein en mogen bij hun aanschuiven. We rijden naar het centrum van Trinidad en willen naar een parkeerplaats maar worden door een man met hesje en een metalen bord in zijn hand tegengehouden. De P-plaats is onder constructie en we mogen links van de weg de auto neerzetten. Hij klapt de spiegel in en ziet dat een band niet al te hard is. We geloven het wel en lopen naar het centrum. De verkopers zijn druk bezig hun waar uit te pakken. Een paar straten zijn in een markt veranderd waar je amper er langs kunt lopen. De binnenstad is autovrij en de wegen zijn geplaveid met rivierkeien. Volgen Rein zijn ze met Nederlandse schepen als ballast meegekomen. Hans wil het rustig aan doen en we worden door een man op een dakterras gewezen van een restaurant waar ze echte cappuccino schenken. We zitten van het uitzicht te genieten. De Plaza Mayor is een plaatje met rondom mooie gebouwen. We gaan de Casa de los Sanchez Iznaga in. Dit 18de-eeuwse herenhuis is een architectonisch museum waar bouwkundige elementen uit Trinidad getoond worden. Er is een prachtig bewerkt toilet met bovenspoelbak, een 19de-eeuwse douche met een leidingstelsel voor warm en koud water. Er staat in de hoek van de binnenplaats een vergasser waardoor ze gaslampen op de binnenplaats en in huis konden laten branden. Afvoerpijpen van de goten waren vernuftig verbonden met de diepe waterput. Voor die tijd allemaal vernieuwende snufjes. Palacio Cantero met zijn vierkante toren was indrukwekkend door de hoge kamers en de versieringen alom. Er stond veel porseleinen vazen, beelden en servies. De toren beklimmen ging via een erg smalle trap. Maar dan heb je ook een uitzicht! Trinidad is een toeristische plaats en heeft veel panden opgeknapt. Ali en Rein staan ook boven op de toren. We komen elkaar overal tegen. Leuk. In de Iglesia y Convento de San Francisco (kerk en klooster) is een tentoonstelling over de contra bandieten. Een motorboot en een jeep staan op de binnenplaats en veel foto's van revolutionairen hangen in de zalen met een enkel relikwie. De klokkentoren mochten we nog net in. Daarna was het siësta. We hebben een pet voor Bob gekocht met Che er op en een houten muziekgroepje. Terug bij de auto staat er een 2e mannetje met fiets die aangeeft dat we echt de band moeten oppompen anders heb je kans met de gaten in de weg dat de velg de band beschadigd. Hij rijdt voorop naar zijn vriend de bandenman. Voor een pesos de banden gecontroleerd op spanning en we konden linksaf richting de Playa. Geen zoeken hoe we Trinidad uit moesten. En dat voor een pesos. Onderweg vogels gefotografeerd die in het ondiepe water staan. We waren op tijd voor de luncht. All inclusive. Weer samen met Ali en Rein die gelijk met ons bij het hotel aan kwamen. 's Middags bij het zwembad gehangen en nog even op het strand van de laagstaande zon genoten. Na een koude douche naar de eetzaal. Ali en Rein blijken verkeerd geboekt te zijn door hun reisorganisatie en moeten naar een casa in Trinidad verkassen want het hotel is vol. Ze komen gedag zeggen en gaan met een taxi want het is ondertussen donker. De reisorganisatie moet al hun overnachtingen gaan opschuiven anders hebben ze de laatste nacht geen overnachtingsplek en zouden ze morgen een dubbele etappe moeten doen. We eten met z'n tweetjes en zitten vroeg op de kamer. Er zijn veel muggen ineens en we moeten de airco vannacht maar aanhouden.

Donderdag 5 februari Trinidad – Topes Collantes – Cienfuegos
Bij de eetzaal staan we weer in een rij te wachten tot er een tafel vrij komt. Als we de auto inpakken zijn Ali en Rein net door de taxi uit Trinidad gebracht. Ze hadden een prima casa en lekker gegeten in Trinidad. Ze hebben de garantie van de reisorganisatie gekregen dat alles een dag opgeschoven wordt. Ook het inleveren van de auto. Mail-adressen uitgewisseld. We rijden een bergweg op waar grote 6-wieltrucks mensen de berg op rijden. Ze rijden de weg wel kapot met hun zware wielen. Bij een uitkijkpunt staat een man met reuze spinnen en 1 met een slang. We lopen er snel langs. Dan verder naar Topes de Collantes. Dit is (was) een sanatorium (nu een hotel) op 800 meter hoogte een eindje landinwaarts. Er staat een mega gebouw. Bij de info stond een gids die ons uit kon leggen hoe we het wandelpad (het makkelijkste) naar de grot konden vinden. De dame achter de balie was alleen maar druk met haar papieren en wou niet echt meewerken. We moesten naar het casa de café. Hier een echte cappuchinno genomen. De gids kwam met een groep en wees ons naar een groepje huizen waar het pad begon. Het was een tussenpaadje en we kwamen op een weg uit waar 2 mannen bij een overkapping ons opvingen. We moesten 8 pesos betalen, kregen ieder een wandelstok en kregen uitleg over het pad dat aan de overkant begon. We klommen een stukje en moesten via een plat liggende boomstam over een riviertje. Er staan enorm grote bamboebomen in bosjes bij elkaar. Iemand legt ons uit de ze 100 jaar oud zijn, of bamboe van 100 jaar is gestorven, omgevallen en daaruit zijn deze stammen gegroeid. We klimmen verder en dalen vervolgens af naar het riviertje dat uit de grot stroomt. Om de grot te bereiken moeten we langs de rotswand waar een kabel aan zit, maar waarschijnlijk niet met droge voeten over. We geloven het wel en nemen wat foto's om de terugweg te aanvaarden. Hans ziet een prachtig gekleurde vogel tussen de bomen. Hij staat op de foto. Na 2 uur wandelen zijn we terug bij het koffiehuis. We lopen nog de koffietuin door. Hier staan verschillende soorten koffiestruiken. In het winkeltje bij de casa kopen we een olifant van koeienhoorn. We rijden verder door de bergen en missen de afslag en rijden daardoor flink om op de slechte bergweg. Het laatste stuk is weer goed en we zien communes met flatgebouwen in verschillende kleuren. In Cienfuegos rijden we langs de baai naar La Punta ( een landtong in zee). Alle casa's zijn vol. In het centrum is een casa-eigenaar zo vriendelijk om met ons langs vrienden te gaan totdat er een vrije kamer is. Bij Senora Felicia. De auto moet om de hoek geparkeerd en een bewoonster aldaar houdt vanacht een oogje in het zeil. Na een heerlijke douche lopen we naar Plaza Jose Marti. Het is half zes en we lopen maar een stukje op zoek naar een restaurant. Komen bij een stoomloc's opslag. Ze zien er slecht uit. We mogen het terrein op om te kijken. We lopen een promenade af, maar ook geen restaurant. Uiteindelijk geeft een jongeman ons een kaartje en wijst waar we goed kunnen eten. Het staat ook in ons boek. Er komen 2 oude mannetjes binnen met gitaar en 2 sambaballen en ze gaan zitten zingen. Klinkt goed. Ze zijn blij met ons applaus. Ze hebben ook een cd uitgebracht. Kopen natuurlijk. Op het plein nog wat gedronken. De biertap was al dicht gegaan om 6 uur. Dan maar fris. Er gebeurt niet veel op het plein. Waar zijn al die toeristen? Om haf 9 terug bij de casa. Berichtje typen en op tijd plat. Morgen naar Matanzas.

Vrijdag 6 februari Cienfuegos – Havana
Voor ons redelijk laat om 7:30 ontbijt. Was prima, maar weer veel te veel. We hebben eerst de oude begraafplaats opgezocht. Er moeten daar prachtige klassieke beelden staan, o.a. het beeld van het slapende meisje. Na wat gezoek vonden we het aan de rand van de stad. We werden al opgewacht door de gids die hele verhalen bij de diverse grafstenen kon vertellen. De schone slaapster bleek van een dame te zijn die bij het bevallen was overleden op 24 jarige leeftijd. Het beeld was trouwens een kopie van een vergelijkbaar beeld in Genua, Italië. Daarna zijn we dwars door Cuba gestoken van Zuid naar Noord en iets naar het Westen. Bij Varadero op het zandstrand pootje gebaad. Het was helaas bewolkt en flink aan het waaien, ondanks dat het water lekker aanvoelde vonden we het toch te koud om te gaan zwemmen. Dit schiereiland is wel een voorproefje van hoe Cuba er mogelijk uit gaat zien aan de – voor toeristen - interessante plekken. Grote resorts, afgebakend voor Cubanen en volledig kapitalistische werkwijzen. Met moeite vonden we een restaurant voor de lunch, de meeste restaurants zitten op de resorts en die zitten weer achter een slagboom, dus niet toegankelijk zonder armbandje of toegangsbewijs. Daarna via Matanzas over de grootste brugoverspanning van Cuba: de Bacunayaguabrug. Hij is 110 meter hoog en overspant de Yumuri vallei. Toen naar Havana en in Sante Fe een casa zoeken. Dat lukte niet en aangezien de tijd begon te dringen ivm met donker worden, bij een hotel terug in Havanna naar binnen gegaan. Deze was volgeboekt en geen ruimte voor ons. De informatiedame heeft 5 hotels afgebeld voor ons en gelukkig had nr. 5 nog een kamer. Wij er naar toe – hotel Presidente. Een sjiek hotel, met – voor het eerst – ook een WIFI internetverbinding. Dit zal ook wel de enige keer worden dat we ons verslag op de site kunnen zetten. Maar gemakkelijk in het hotel gegeten. Morgen gaan we richting het westen om een tabaksplantage te bekijken. We kijken ook of we daar kunnen overnachten en zullen zondag – onze laatste dag - weer een plek zoeken in Havana.

Zaterdag 7 februari Havana – Pinar del Rio
Op tijd het hotel uit. Op weg naar de Valle de Vinales. Het is maar zo'n 160 km en grotendeels autobaan. De autobanen zijn meestal 2 x 3 baans wegen, alleen van alles loopt en rijdt op de autobaan. Dus ook ossenkarren, paardenkarren, fietsen (soms ook in de verkeerde richting) en overal staan voetgangers te liften, soms ook half op de meest rechtse baan. Ook zijn sommige stukken erg slecht en zitten er grote gaten in de weg. De Valle de Vinales bezocht, dit is een prachtige vallei met zgn. Mogotus, kalksteenrotsen die door de inwerking van water uitgesleten zijn. Een grot bezocht waar vroeger gevluchte slaven zich schuilhielden. Was een prachtige lange tunnel, grotendeels natuurlijk gevormd met diverse druipsteenformaties. Daarna op zoek gegaan achter Pinar del Rio naar een tabaksplantage. Ze zijn slecht aangegeven, maar een jongen langs de weg wilde hem wel wijzen. Hij op zijn fiets voor ons uit en de weg werd steeds slechter en het duurde ook nogal lang voordat de plantage kwam, maar het was de moeite waard. We werden door een gids rondgeleid en het maken van sigaren werd uitgelegd. Ze moeten 90% aan de overheid afstaan, maar mogen 10% zelf verkopen. Deze plantage had voor productie een aantal zeer belangrijke prijzen gewonnen. De gids liet ook zien dat in de bekende Cubaanse sigaren allemaal de bladeren van deze plantage verwerkt worden. Nog even op de foto met de eigenaar en toen een casa gezocht in Pinar del Rio. De eigenaar is architect en heeft een cursus van 3 maanden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam gevolgd. Hij heeft samen met 5 andere mensen een container afgehuurd en 2e hands meubels, lampen en apparatuur naar Cuba verscheept. We zitten nu op een Nederlandse bank in Cuba.
Eerst bij de aanbevolen bar aan de overkant gekeken om te gaan eten. De “muziek” stond zo hard en het was er zo koud dat we maar weg zijn gegaan naar het restaurant op de hoek aan de overkant. We hebben daar heerlijk gegeten, zonder herrie en bij een aangename temperatuur. Bij vertrek de mooie Ford uit 1955 bewonderd. Ook deze heeft zo'n mooie panoramaruit. Hij was kennelijk van de kok die hem met graagte showde. Hans heeft nog even op de voorbank mogen zitten en de motor (Nissan diesel) mogen bewonderen.

Zondag 8 februari Pinar del Rio – Santa Maria del Mar
We hebben beide slecht geslapen. De herrie ging door tot een uur of 6. De bar recht tegenover onze casa was daar mogelijk grotendeels schuldig aan. Toen we weggingen voor 8 uur, was de bar nog open.
Met de casa eigenaar nog wat gefilosofeerd over de veranderingen die Cuba mogelijk gaat meemaken, ook hij vond dat ze moeten proberen de eigen cultuur in stand te houden, allen die we hebben gesproken zijn er best trots op dat Cuba zo lang geïsoleerd het goed heeft volgehouden.
Tot aan Havana is het een autobaan, eerst 4-baans en daarna het grootste deel een 6-baans autobaan, meestal erg goed. Het verkeer wat er vandaag over ging had gemakkelijk zonder files op een 2-baans weg gepast. De rondweg rond Havana genomen, en bij Casa Blanca (bij de baai van Havana) het stationnetje opgezocht. Hier is een oude elektrische trein (1 wagon) die 3 keer op een dag naar Mantanzas rijdt. In het midden ligt Hershey, wat een vroegere suikerfabriek was. We doen maar geen treinreisje, want het ziet er naar uit dat dat zo'n 4 uur gaat duren, waarbij het ook niet 100% zeker is of we de aansluiting terug zullen halen (een range van wegrijden wordt aangegeven bv 12:35-12:50). Daarna naar een van de twee forten aan de baai, aan de overkant van Havana. Op weg ernaar toe komen we langs een groot Jezus beeld. De vrouw van dictator Baptista had dit laten oprichten als dank dat haar man de studentenprotesten had “overleefd” in 1957. Een week na het tot stand komen van het beeld in 1959 brak de revolutie uit en moest Baptista vluchten. Bij het fort “sugarcane” suikerriet sap gedronken. Een suikerrietstengel (ca. 1 m lang en 5 cm dik) wordt door een mangel gehaald. Daar kwam heel veel sap uitgespat. Dan wordt hij dubbel met een lemon schijf erin nog een keer gemangeld en daarna wordt hij er nog een keer doorgehaald, waarbij ze hem uitwringen als bij een handdoek. Ook de laatste keer komt er nog veel sap uit. Het totaal was genoeg voor 1,5 glas. Het fort was redelijk gerestaureerd, maar vele deuren waren op slot (zondag?). We hadden geen zin meer aan het tweede fort, het was inmiddels erg warm geworden (30+C). We zijn langs de kust gereden op zoek naar een mooie casa in de buurt van het strand. Deze konden we niet vinden, daarom maar weer een hotel genomen, ook deze keer all inclusive. Vlak aan het strand en met zwembad. We hebben heerlijk in zee gezwommen na de lunch en op het strand in de zon gelegen. Het is aan het eind van de middag gaan regenen en het koelt lekker wat af. Kunnen we straks heerlijk slapen. Het is wel een toepasselijke eindplaats voor onze vakantie, omdat Majohrie te lastig is, heet Majohrie in Cuba maar Maria, en we zitten nu in Santa Maria! Ook dit hotel heeft weer internet, wat het af en toe doet. Lunchen en diner is beter dan het eerdere “all inclusive” hotel. Ook schaaldieren (o.a. mosselen) en zure vis (lekkernij in Z-M Amerika). Bij het eten zat deze keer ook een bandje.
Morgen nog naar zee/ zwembad (als het mooi weer is) en dan naar Havana, rum museum. Lunchen en souvenirs kijken, auto inleveren en naar het vliegveld. Dan zit het er weer op. We hopen dat het niet al te koud in NL zal zijn.